در محیط های درمانی، انواع مختلفی از پوشش ها مورد استفاده قرار می گیرند که هر یک کاربرد خاص، ویژگی منحصربه فرد و الزاماتی در رعایت بهداشت و ایمنی دارند. سه نوع رایج از این لباس ها عبارتند از:
- روپوش سفید پزشکی (White Coat)
- لباس اسکراب (Scrubs)
- گان جراحی (Surgical Gown)
هر یک از این پوشش ها بسته به موقعیت، تخصص و شرایط محیطی، کاربرد متفاوتی دارد. در این مقاله، به بررسی جامع و تخصصی تفاوت های آنها از جنبه های مختلف میپردازیم.

روپوش سفید پزشکی
تعریف:
روپوش سفید، لباسی بلند، معمولاً جلو دکمه دار و آستین بلند است که بیشتر توسط پزشکان، داروسازان، دندانپزشکان و دانشجویان پزشکی در محیط های عمومی بیمارستانی یا مطب ها پوشیده میشود.
ویژگی ها:
- رنگ سفید برای القای پاکیزگی، صداقت و اعتماد
- معمولاً از جنس کتان، پلی استر-پنبه یا پلی استر خالص
- طراحی ساده، جیب دار (برای حمل ابزار یا دفترچه)
- برای استفاده روزانه در فضاهای غیر استریل مناسب است
کاربردها:
- ملاقات با بیمار
- معاینه عمومی در مطب یا درمانگاه
- شرکت در کنفرانس ها یا آموزش های بالینی
- نمایش تخصص و نقش رسمی در سیستم درمانی
مزایا و معایب:
| مزایا | معایب |
|---|---|
| ظاهری رسمی و معتبر | سفید بودن آن بهسرعت آلودگی را نشان میدهد |
| قابل شستوشو و چندبار مصرف | محافظت محدود در برابر مایعات و عوامل بیماری زا |
| کمک به شناسایی نقش پزشک | مناسب نبودن برای محیط های استریل |

لباس اسکراب (Scrub)
تعریف:
لباس اسکراب مجموعه ای دوتکه شامل بلوز و شلوار ساده است که اغلب به رنگ های سبز، آبی یا خاکستری در محیط های بیمارستانی و بالینی مورد استفاده قرار میگیرد.
ویژگی ها:
- طراحی راحت و آزاد برای حرکت بهتر
- از جنس پلیاستر یا ترکیبات ضد آب و ضد باکتری
- معمولاً بدون دکمه یا زیپ برای کاهش آلودگی
- رنگ غیر سفید برای کاهش خستگی چشم و پنهان کردن لکهها
کاربردها:
- استفاده روزمره توسط پزشکان، پرستاران، اتاق عمل، بخش مراقبت های ویژه
- در تمام بخش های نیمه استریل و غیر استریل بیمارستان
- مناسب برای شیفت های طولانی
مزایا و معایب:
| مزایا | معایب |
|---|---|
| بسیار راحت و سبک | ظاهر رسمی ندارد |
| قابل شستوشو با دمای بالا | در برابر برخی مواد شیمیایی حساس است |
| طراحی کاربردی و تنفس پذیر | محافظت محدود در برابر مایعات زیاد |
گان جراحی (Surgical Gown)
تعریف:
گان جراحی، لباسی بلند، پوشیده، با قابلیت استریل و عایق در برابر مایعات و عوامل عفونی است که مخصوص اتاق عمل، زایمان، و اقدامات تهاجمی طراحی شده است.
ویژگی ها:
- معمولاً از جنس اسپان باند، SMS یا مواد پیشرفته ی ضد نفوذ
- یک بار مصرف یا چند بار مصرف (قابل استریل مجدد)
- آستین کش دار، پشت بسته، اغلب همراه با ماسک و دستکش
- استریل شده با اتیلن اکساید یا گازهای مخصوص
کاربردها:
- اعمال جراحی باز یا بسته
- زایمان طبیعی و سزارین
- اقدامات پرخطر (مانند تعویض پانسمان عفونی، بیوپسی)
- محافظت از بیمار و تیم درمان در محیط استریل
مزایا و معایب:
| مزایا | معایب |
|---|---|
| محافظت بالا در برابر آلودگی | تنفس پذیری کمتر در بعضی از انواع |
| الزامی برای محیطهای استریل | هزینه بیشتر (بهویژه در نوع یکبار مصرف) |
| طراحی استاندارد برای پوشش کامل | استفاده محدود به شرایط خاص |
مقایسه کلی سه نوع پوشش پزشکی
| ویژگی / نوع لباس | روپوش سفید | اسکراب | گان جراحی |
|---|---|---|---|
| محل استفاده | مطب، درمانگاه | بخش بیمارستان، ICU | اتاق عمل، محیط استریل |
| ظاهر | رسمی | کاربردی، راحت | محافظتی، ایمن |
| استریل پذیری | خیر | گاهی اوقات | بله، الزامی |
| یک بار مصرف بودن | خیر | نه (گاهی بله) | بله یا خیر (بسته به نوع) |
| جنس پارچه | کتان/پلی استر | پلی استر یا پنبه | اسپان باند یا مواد ضد نفوذ |
| رنگ غالب | سفید | آبی، سبز | سبز، آبی، خاکستری |
نتیجهگیری
هر نوع لباس پزشکی هدف خاصی را دنبال میکند:
- روپوش سفید برای معرفی و ایجاد اعتماد
- لباس اسکراب برای راحتی و بهداشت در کار روزمره
- گان جراحی برای ایمنی کامل در محیطهای استریل
شناخت تفاوت این لباس ها و کاربرد درست آنها نقش مهمی در ایمنی شغلی، کاهش انتقال عفونت و افزایش بهره وری تیم درمانی دارد.
گروه طراحی و تولید یونیفرم پزشکی مدیکال تیپ | خاص بودن و شیک پوشی را با ما تجربه کنید