قبل از خرید یا سفارش اسکراب، این تفاوت مهم بین اسکراب پزشکان و پرستاران را بدانید!

لباس فرم در حوزه‌ های پزشکی و پرستاری تنها یک پوشش ساده نیست؛ بلکه بخش مهمی از استانداردهای بهداشتی، هویت حرفه‌ ای و نظم سازمانی در مراکز درمانی به شمار میرود. یکی از رایج‌ ترین انواع لباس‌ های پزشکی، «اسکراب» (Scrub) است. اسکراب به لباس‌ های استریل و ساده‌ ای گفته میشود که توسط کادر درمان در محیط‌ های بالینی مانند بیمارستان، اتاق عمل و بخش‌ های بستری استفاده میشود.

اما آیا اسکراب پزشکان با اسکراب پرستاران تفاوت دارد؟ پاسخ این سؤال مثبت است.

اسکراب چیست؟

اسکراب‌ ها لباس‌ هایی هستند که از پارچه‌ های سبک، قابل شست‌ و شو و معمولاً ضدعفونی‌ پذیر تهیه میشوند. آن‌ ها معمولاً شامل دو بخش پیراهن (بلوز) و شلوار هستند و به گونه‌ ای طراحی شده‌ اند که:

راحت باشند

مانع انتقال آلودگی شوند

قابلیت شست‌ و شوی مکرر داشته باشند

در محیط‌ های پزشکی قابل تشخیص باشند

تفاوت‌های کلیدی بین اسکراب پزشکان و پرستاران

1. رنگ و کدگذاری

یکی از بارزترین تفاوت‌ ها بین اسکراب پزشکان و پرستاران، رنگ اسکراب است.

در برخی بیمارستان‌ ها، کد رنگی خاصی برای هر گروه وجود دارد تا بیماران و پرسنل بتوانند به‌ راحتی نقش هر فرد را شناسایی کنند.

نکته: رنگ اسکراب میتواند در هر بیمارستان یا کشور متفاوت باشد و لزوماً جهانی نیست.

2.طراحی و فرم لباس

هرچند از لحاظ کلی اسکراب‌ ها از یک الگوی ساده پیروی می‌ کنند، اما طراحی آن‌ ها ممکن است بر اساس نوع فعالیت متفاوت باشد:

اسکراب پزشکان: معمولاً ساده‌ تر و کلاسیک‌ تر هستند، با جیب‌ هایی در جای مشخص برای نگهداری ابزارهای پزشکی کوچک مانند گوشی پزشکی، قلم، و یادداشت.

اسکراب پرستاران: ممکن است جیب‌ های بیشتری داشته باشند، زیرا پرستاران نیاز به حمل ابزارهایی مانند قیچی، چسب، دستکش اضافی و وسایل تزریقی دارند.

برخی از اسکراب‌ های پرستاری همچنین با طرح‌ های ملایم یا رنگارنگ تولید میشوند، مخصوصاً در بخش‌ هایی مانند کودکان یا زایمان.

3.جنس پارچه و کیفیت دوخت

پزشکان معمولاً در محیط‌ هایی مانند اتاق عمل یا بخش‌ های تخصصی فعالیت میکنند، بنابراین اسکراب آن‌ ها باید استریل‌ پذیرتر و مقاوم‌ تر در برابر دمای بالا و ضدعفونی‌ کننده‌ ها باشد.

پرستاران به دلیل تحرک بالا، نیاز به لباس‌ هایی با انعطاف‌ پذیری بیشتر دارند. پارچه‌ های آن‌ ها اغلب سبک‌ تر و با خاصیت تنفس بهتر هستند.

4.محیط استفاده

اسکراب پزشکان اغلب در اتاق عمل، اتاق‌ های معاینه تخصصی، کلینیک‌ های خصوصی و در زمان جراحی یا ویزیت استفاده میشود.

اسکراب پرستاران بیشتر در بخش‌ های بستری، مراقبت‌ های ویژه، اورژانس و زایشگاه‌ ها کاربرد دارد.

5.استانداردهای بهداشتی و شست‌ و شو

در هر دو گروه، رعایت اصول بهداشتی اهمیت بالایی دارد، اما گاهی تفاوت‌ هایی در نحوه نظافت و استریل‌ سازی وجود دارد:

اسکراب‌ های جراحی پزشکان باید به طور کامل استریل شوند و اغلب در بخش CSSD بیمارستان تمیز و بسته‌ بندی می‌شوند.

اسکراب پرستاران معمولاً به صورت روزانه شسته و تعویض میشود ولی نیاز به استریل کامل مانند لباس جراحی ندارد.

6.شناسه و برچسب‌ گذاری

برای شناسایی نقش افراد در محیط‌ های درمانی، اغلب از کارت شناسایی، آرم، یا نوشته‌ هایی روی اسکراب استفاده میشود. در برخی مراکز، لباس پزشک با عنوان “Doctor” و لباس پرستار با عنوان “Nurse” مشخص می‌شود.

آیا یک پزشک میتواند از اسکراب پرستاران استفاده کند یا بالعکس؟

از نظر فنی، هیچ محدودیتی برای پوشیدن اسکراب‌ های یکدیگر وجود ندارد، به شرط آنکه موارد بهداشتی رعایت شده و در محیط درمانی اختلال ایجاد نشود. اما به دلایل هویت حرفه‌ ای، استانداردهای بیمارستانی، و احترام به نقش‌ ها، توصیه میشود هر گروه از اسکراب مخصوص خود استفاده کند.

نکات مهم در انتخاب اسکراب برای پزشکان و پرستاران

• راحتی و آزادی حرکت
• جنس مقاوم در برابر شست‌ و شو مکرر
• دوخت باکیفیت و طراحی مناسب با نقش حرفه‌ ای
• رنگ مناسب با سیاست‌ های بیمارستانی
• میزان تهویه و تنفس‌ پذیری پارچ

نتیجه‌ گیری

در نگاه اول، اسکراب پزشکان و پرستاران ممکن است تفاوت قابل‌ توجهی نداشته باشند، اما با بررسی دقیق‌ تر، مشخص میشود که این لباس‌ ها از نظر رنگ، طراحی، جنس، کاربرد و سطح استریل بودن با یکدیگر تفاوت دارند. این تفاوت‌ ها به بهبود عملکرد، حفظ بهداشت محیط و افزایش راحتی بیماران و کادر درمان کمک میکنند.

رعایت این تفاوت‌ ها نه‌ تنها موجب تمایز نقش‌ ها در محیط‌ های درمانی میشود، بلکه بخشی از نظم و ساختار حرفه‌ ای نظام سلامت به شمار میرود.